DOLINKA RACŁAWKI

   

Rezerwat przyrody „Dolinka Racławki” jest najcenniejszym obok Ojcowskiego Parku Narodowego, obszarem na Wyżynie Krakowskiej. Rezerwat został utworzony w 1962 roku a jego obszar powiększono w roku 1990 do powierzchni 473,92 ha, obejmując ochroną prawie całą dolinę potoku Racławka. Obecnie jest to największy rezerwat przyrody w Małopolsce.

   Racławka to przepływający przez rezerwat przyrody potok o długości około 16 km, mający swój początek na północ od rezerwatu, w miejscowości Czubrowice.

   Rezerwat obejmuje dobrze zachowane ekosystemy leśne, ich pełne zróżnicowanie i naturalny układ przestrzenny, charakterystyczny dla skalistych dolin i wierzchowin jurajskich. Rezerwat ma bardzo duże znaczenie zarówno w regionalnym jak i ogólnokrajowym systemie obszarów chronionych. Decyduje o tym różnorodność rzeźby terenu, ekosystemów oraz występowanie wielu rzadkich i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt.

   Dolina potoku Racławka, wraz z jej bocznymi wąwozami jest głęboko wcięta w skały wieku dewońskiego, karbońskiego i jurajskiego. Są to przeważnie skały węglanowe: dolomity i wapienie widoczne w postaci ścian skalnych i ostańców. Dno doliny wyścielają utwory czwartorzędowe wśród których na uwagę zasługuje martwica wapienna. Jej powstanie jest związane z zachodzącymi w skałach wapiennych procesami krasowymi przy udziale roślin.

   Obszar doliny porośnięty jest niemal w całości przez las, w którym dominuje buczyna karpacka. W obrębie masywów skalnych oraz w ich otoczeniu występuje ciepłolubna buczyna storczykowa – bardzo rzadki w Polsce zespół roślinny związany z podłożem wapiennym i ciepłym klimatem. Na terenie rezerwatu stwierdzono występowanie 27 gatunków roślin podlegających ochronie prawnej.

   Obszar Doliny Racławki jest szczególnie interesujący pod względem geologicznym, występują w nim bowiem najstarsze ze skał odsłoniętych na powierzchni w regionie krakowskim. Są to dolomity i wapienie dewońskie liczące 390 – 310 milionów lat. Tworzą one gruby na ponad 1000 m mocno sfałdowany kompleks skalny, powstały na stałe obniżającym się dnie stosunkowo płytkiego szelfowego morza, W kilku miejscach odsłaniają się żyły permskie skał wulkanicznych. W dolinie Racławki występują też charakterystyczne, czwartorzędowe martwice wapienne, powstałe 8000 – 2700 lat temu podczas wytrącania się węglanu wapnia z wód potoku.

   Ścieżki turystyczno-dydatktyczne wytyczono na obszarze rezerwatu przyrody Dolina Racławki pozwalają turystą zapoznać się z przyrodą ożywioną i nie ożywioną  tego terenu. Szczególny nacisk został położony na zagadnienia dotyczące geologii ze względu na niezwykle ciekawą ale i skomplikowaną budowę geologiczną obszaru.

Na terenie rezerwatu zostały wytyczone trzy ścieżki dydaktyczne:

 jedna ogólno przyrodnicza w kolorze granatowym i prowadzi dnem dolinki Racławki i obejmuje trasę o długości 6 km,

dwie trasy geologiczne: żółtą i czerwona.

Żółta trasa o długości 6 km to ciekawa wyprawa w przeszłość geologiczną obszaru. Osiem punktów informacyjnych prowadzi przez Wąwóz Żarski, Dolinkę Szklarki i Dolinkę Racławki.

Na czerwonej ścieżce przyrodniczej zlokalizowano pięć punktów informacyjnych. Trasa prowadzi Wąwozem Zbrza i Dolinką Racławki. Jest to typowa ścieżka geologiczna na której można zobaczyć 2 duże kamieniołomy w Dubiu i nieczynny od lat w Dębniku.